Hasarlı bina tespiti nasıl yapılır: belediye ve özel şirketlere başvuru yapan hak sahiplerinin isteği üzerine binadan çeşitli numuneler alınarak yapılarda hasar tespiti gerçekleştirilir.
Şubat ayında yaşanan depremden sonra peş peşe yaşadığımız yangın ve sel felaketleri evlerimize zarar verdi. İş yerleri, kamu binaları ve evlerde meydana gelen bu zararların boyutunum görme için bina hasar tespiti yaptırma başvuruları her gün artıyor. Belediyeler tarafından da yapılan hasar tespiti ile evlerimizde onarım çalışmaları yaparak güçlendirme imkânımız oluyor. Gerekli donanıma sahip ekipler tarafından yapılan hasar tespiti sigorta parası alma benzeri durumlarda kullanılıyor.
İçindekiler
Bina Hasar Tespiti Ne Demek?
Hasar tespiti yaşayan sel, yangın ve deprem gibi doğal afetler ardından inşaat mühendisleri ve mimarlardan oluşan bir ekibin binaların aldığı zararı gözlemsel olarak değerlendirip hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı ve ağır hasarlı şeklinde sınıflandırmasını ifade eder. Yapıların aldıkları zararları belirleme ve güvenlik sorunlarının tespit etme süreci olarak da tanımlanan bina hasar tespiti oldukça önemlidir.
Bina hasar tespiti için nereye başvurulur: Belediye ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığına hasar tespit başvurusu yapılmaktadır. Ayrıca yaşanan afetler sonrasında herhangi bir başvuru olmada yani re’ sen hasar tespit çalışmalarına başlanabiliyor. Deprem sonrasında internet üzerinden hasar tespit başvurusu yapılamıyor fakat daha önce yapılan hasar tespit çalışmalarının sorgulama işlemi e-devlet üzerinden gerçekleştiriliyor.
Hasarlı bina tespiti nasıl yapılır: Öncelikle yetkili birimlere belirtilen kanallar üzerinden başvuru yapılması gerekiyor. Bu başvuruları ev sahipleri ile apartmanda sakinlerinden bir tanesi yapması yetiyor. Özel şirketlerde hasar tespit çalışmaları yapıyor ancak bunlara başvuru yaptığımızda ücret ödememiz gerekiyor.
Belediyeler bina hasar tespiti ücreti almıyor ancak özel şirketlere başvurarak binamızın risk durumunu öğrenmek istediğimizde daire başına 1.500 TL ila 2.000 TL arasında ödeme yapmamız gerekiyor. Özellikle İstanbul gibi fay hattı üzerinde yer alan şehirlerimizde birçok kişi evlerinin durumunu öğrenmek için riskli yapı testi yaptırıyor.
Bina Hasar Tespit Başvurusu Nereden Yapılır?
Son günlerde yaşadığımız afetler evlerimizin durumunu sorgulamamızı sağlıyor. Yapıların depreme dayanıklığı ölçme ve afetlerden dolayı aldığı zarar görme için hasar tespit çalışmaları yapılıyor. Bina hasar tespit başvurusu yapılan bilen kanalar;
- Alo 181 nolu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hattını arayarak başvuru yapabiliyoruz.
- Doğal afet yaşanan şehrimizin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü telefonunu üzerinden bina hasar tespit başvurusunda bulunabiliriz
- Deprem, yangın, çığ ya da sel yaşanan İl belediyesinin telefonunu arayarak binamızda hasar tespit çalışması yapılmasını isteriz.
- İlçemizin kaymakamlık telefon numarası ile de bina hasar tespit başvurusu yapılabiliyor.
- Yaşadığımız deprem ardından Dask Alo 125 hattını arayarak başvurunuzu yapabilirsiniz.
Yukarıdaki kanallardan yapılan başvurularımız sonucunda uzman bir ekip tarafından binamızda gerekli inceleme yapılmaktadır. Yapılan değerlendirmeler sonrasında binanın risk durumu ve aldığı zarar rapor olarak hazırlanıyor.
Bina hasar tespit raporu örneği e-devlet üzerinden sorgulanabiliyor. Ayrıca askıya asılarak 30 gün boyunca ilan ediliyor. Böylece listede ismimiz bulunmuyor ise itiraz etme hakkımız oluyor. Kaymakamlıklara veya Afad İl Müdürlüğüne 30 gün içinde itiraz edebiliyoruz.
Bina Hasar Türleri Nelerdir?
Gözlemsel olarak yapılan bina hasar tespitinde zarar durumuna göre sınıflandırma yapılmaktadır. Buna göre binalarda gözlemlenen hasar türleri şunlardır;
- Hasarsız: Deprem ya da diğer afetlerden zarar görmemiş binalardır.
- Az Hasarlı: Sel, deprem gibi afetlerde boyasında dökülme olan ve ince çatlak oluşan binalardır. Bu yapıların kullanımına inceleme sonrasında izin verilmektedir.
- Orta Hasarlı: Taşıyıcıları depremde zarar görmüş binalardır. Taşıyıcı elemanları ile duvarlarında oluşan çatlak ve yarıkların tamiri gerekir. Eşyalarımızı çıkarmamıza izin verilen binaları kullanmaya güçlendirme ve onarım çalışmaları sonrasında başlayabiliriz.
- Ağır Hasarlı: Heyelan, çığ ve depremin taşıyıcı elemanlarında derin çatlak ve yarıklar oluşturduğu binalardır. Hatta binaların bazı duvarlarının yıkıldığı görülmektedir. Bu binaların onarımı mümkün olmadığı için acilen yıkım yapılmaktadır. Bu binaları 3 gün içerisinde sahipleri yıkmaz ise yetkililer tarafından yıkım gerçekleştirilmektedir.
Yaptığımız hasar tespit başvurusunun sonuçlarına E- Devlet hasar tespit sorgusu yaparak ulaşabiliriz. Sonrasında rapora göre yapılması gereken işlemleri başlatırız. Afetler sonrasında yapılan hasar tespit çalışmaları binaların durumunu görmeyi ve olası bir afete karşı tedbirli olmayı sağlar.
Girilemeyen Binada Hasar Tespiti Nasıl Yapılır?
Girilemeyen bina ne anlama gelir: Çökme ihtimalinden dolayı incelemesi yapılmayan yapıları ifade eder. Ayrıca kullanıma kapalı binalar ve kilitli olduğu için girilemeyen yapılar içinde bu ifade kullanılmaktadır. Deprem bölgesinde çökme tehlikesi yüzünden girilemeyen binalar bulunmaktadır. Bu binalardan eşya tahliyesine izin verilmemektedir. Ve acil yıkılan binalar listesine eklenirler. Ayrıca hasar tespiti için gidilen fakat kapısı kapalı olduğu için girilemeyen binaların yeniden incelemesi yapılmaktadır. Bunun için belirtilen tarihe kadar itiraz etmeniz gerekmektedir. Böylece binanız itiraz hasar tespiti ile yeniden değerlendirilmektedir.
Binalarda afetler öncesinde oluşan zararlar değerlendirme dışı hasar tespiti olarak sınıflandırılmaktadır. Bu durum daha çok sigorta şirketleriyle ilgilidir. Raporda yazan hasar oranı yapılan ödemeyi belirlemektedir. Dolayısıyla hangi hasarın sel ya da deprem sırasında olduğu önemlidir. Firmalar buna göre müşterilerinin zararını karşılar.
Binadaki Hasar Nasıl Anlaşılır?
Yaşandığımız afetler ardından evlerimizin hasar durumunu anlama için bina hasar testi yaptırmamız gerekiyor. Hasarlı bina tespiti nasıl yapılır: Bina hasar tespitin yapılması gözlemseldir ve bina duvarları, balkonlar, kolon ve temel benzeri elemanlar incelenip karar verilmektedir. Hasarlı olduğu kabul edilen binaların nitelikleri;
- Bina duvarlarında ve taşıyıcı elemanlarında olan çatlaklar hasarın boyutunu anlamayı sağlar.
- Temelde görülen yarıklar malzeme kalitesinin kötü olduğunu ve binanın hasar aldığını gösterir.
- İncelemeler sırasında sıvalarda görülen kabarmalar su ya da nem sorunu yaşandığını gösterir.
- 1999 yılından önce yapılan binalarda hasarlı olarak kabul edilmektedir,
- Ruhsatsız, projesiz ve hazır beton kullanılmadan yapılan binalar hasarlı kabul edilerek güçlendirilme çalışmalarına başlanmaktadır.
- Betonda deniz kabuğu, kum görülen binalarda hasarlıdır.
- Kolon demirleri paslanmaya başlamışsa ve yapı dere yatağında ise yüksek risk taşır.
Binada Hasar Tespiti ve Risk Testinin Farkı Nedir?
Riskli bina tespiti, binadan alınan örnekler incelenerek yapılan ve binanın tahliye edilmesine karar vermeyi sağlayan testtir. Bu inceleme sonucunda yapı hakkında yıkım kararı da çıkar.
Hasarlı bina tespiti nasıl yapılır: Hasarlı bina tespitinde yapının afetten sonra aldığı zararı belirleme için gözlemle yapılmaktadır. Numune alınarak inceleme yapılmadığı gibi binamızın depreme dayanıklılığı hakkında da bilgi vermez.
Binanın depreme dayanıklılığı yalnızca bina performans analizi sonrasında anlaşılmaktadır. Analizler için Karot testi numuneleri alınır ve binanın ayrıntılı çizimleri incelenmektedir. Sonrasında yapı hakkında depreme dayanıklı olmadığına dair bilgi kesin bilgilere ulaşılmaktadır. Hasarlı bina tespiti, bina performans ve riskli bina tespitiyle karıştırılmamalıdır.
Değerlendirme dışı ne demek hasar tespit ise deprem sigortası olan ev sahiplerini ilgilendirir. Afetten önceki dökülme ve çatlaklar sigorta kapsamında değerlendirilmediği için önemlidir. Hak sahiplerinin alacakları tazminat miktarının belirlenmesini sağlar. Ev dışında arabalar içinde aynı durum geçerlidir. Deprem, sel veya heyelan öncesinde oluşan çatlaklar dışındaki hasarlar için ödeme yapılmaktadır.